Σύντομη γνωριμία μας με το μυθιστόρημα «Νοματαίος» του Βασίλη Κουνέλη

Βιβλιοπαρουσίαση

«Νοματαίος»,

του Βασίλη Κουνέλη

Εκδόσεις Ωκεανίδα, Αθήνα 2011

 Σελίδες 328

Στις αρχές του 2011 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα Νοματαίος του Βασίλη Κουνέλη για το οποίο θα αναφερθούμε εδώ.

Ο τρόπος που γράφει και περιγράφει ο Βασίλης Κουνέλης καθημερινές συνηθισμένες και απλές ιστορίες διπλανών μας ανθρώπων είναι μοναδικός. Με ανεπιτήδευτη γραφή ο συγγραφέας δημιουργεί το δικό του κόσμο μέσα από το παιχνίδι της γραφής. Αυτό άλλωστε είναι και η λογοτεχνία. Τα σχήματα λόγου, το μυθοπλαστικό υλικό, οι παύσεις συνθέτουν ένα ανυπέρβλητης ομορφιάς κείμενο. Μια αφήγηση που δημιουργεί εικόνες στον αναγνώστη.

Ο Νοματαίος του Βασίλη Κουνέλη συνδέεται άμεσα και με την πολιτισμική παράδοση του τόπου μας, γιατί ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου αναφέρεται καθαρά στη γενέτειρα του πατέρα του τη Βλαχέρνα, που για μυθοπλαστική ανάγκη γίνεται Παψολύπη («παύσων λύπη»: παύει η λύπη άμα πιεις νερό από την πηγή του χωριού). 

Με φόντο τη μαγική φύση της Βλαχέρνας λοιπόν (ή Παψολύπη) εδώ φιλοξενούνται οι χαρακτηριστικές αρκαδικές μορφές της γιαγιάς Γιαννούς αλλά και του θείου Γιώργη που αφηγούνται στον ήρωά μας, δεκαεξάχρονο Θοδωρή τα όσα έζησαν στην αντίσταση κατά της γερμανικής κατοχής αλλά και αργότερα στο σπαραχτικό εμφύλιο πόλεμο. Ο κεντρικός ήρωας του Νοματαίου όπως αναφέραμε είναι ο έφηβος Θοδωρής ή Θοδωράκης, μια ατίθαση μορφή νέου αλλά και υποψιασμένου για όλα όσα συμβαίνουν τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης στον τόπο μας. Διαβάζοντας το Νοματαίο του Βασίλη Κουνέλη ανακαλύπτουμε τον επαναστατημένο έφηβο που κρύβεται επιμελώς μέσα μας.

Το υπόλοιπο μέρος του βιβλίου ο Βασίλης Κουνέλης το αφιερώνει στη γειτονιά του στο Χαλάνδρι δίνοντας περιγραφές από τη ζωή των ανθρώπων εκεί, πώς διασκέδαζαν στα μέσα της δεκαετίας του 1970 λίγο μετά την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας. Έτσι έχουμε περιγραφές χαρακτήρων, το κλίμα της εποχής αλλά και την έντονη πολιτικοποίηση των νέων παιδιών ακόμα και από το γυμνάσιο. Αν και ο Νοματαίος συγκαταλέγεται στα πολιτικά μυθιστορήματα, ο συγγραφέας δεν παραλείπει να μας δώσει με ευαίσθητο τρόπο τα πρώτα νεανικά σκιρτήματα του Θοδωρή με μια συνομήλική του, τη Βάσω.

Τέλος θα ήθελα να σας αναφέρω ότι το βιβλίο πρωτο-κυκλοφόρησε στις αρχές αυτής της χρονιάς και έχει λάβει εξαιρετικές κριτικές από έγκριτους κριτικούς λογοτεχνίας, όπως την Ελισάβετ Κοτζιά που έγραψε στην Καθημερινή της Κυριακής στις 7 Απριλίου 2011, τον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου  στο ένθετο Βιβλιοθήκη της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ το Μάιο του 2011, τον Χρήστο Παπαγεωργίου έγραψε στο περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ στο τεύχος 517 (Απρίλιος του 2011). Αλλά και τον καταξιωμένο συγγραφέα Στρατή Χαβιαρά (με καταγωγή από Νέα Κίο Αργολίδας και για πολλά χρόνια διευθυντής της βιβλιοθήκης Χάρβαρντ, αλλά και δάσκαλος στη λογοτεχνία του Βασίλη Κουνέλη, κατ’ ομολογία του ίδιου).

Κλείνοντας αυτή τη σύντομη γνωριμία μας με το μυθιστόρημα «Νοματαίος» του Βασίλη Κουνέλη θα ήθελα να μεταφέρω μια ευχάριστη είδηση ότι η πρώτη έκδοση του βιβλίου εξαντλήθηκε και ετοιμάζεται η δεύτερη έκδοση. Αυτό σε μια εποχή που προσπαθούν να μας πείσουν ότι σήμερα ο έλληνας δεν διαβάζει. 

To μυθιστόρημα «Νοματαίος» του Βασίλη Κουνέλη, είναι μια απόλαυση και ένα ταξίδι μέσα από τις λέξεις και τις παραστάσεις.

Πάνος Σ. Αϊβαλής

εφημερίδα "Αρκαδικό Βήμα"